Zalecenia bezpieczeństwa użytkowania frezarek
Osłony stałe i ruchome stosowane we frezarkach mają na celu przede wszystkim przeciwdziałanie możliwości zetknięcia się ręki lub innej części ciała pracownika z wirującym frezem, jak również zabezpieczenie przed rozpryskiem skrawanych wiórów i cieczy chłodzących. Ze względu na różnorodność obrabianych przedmiotów, jak i typów samych frezarek stosuje się wiele rodzajów osłon ochronnych. Na fotografii zamieszczonej poniżej przedstawiono frezarkę pionową z zamocowaną na stole frezarki osłoną stałą z uchylnymi drzwiczkami osłaniającą strefę roboczą oraz osłoną stałą wrzeciona i freza.
Podczas obsługi frezarek należy przestrzegać następujących zasad:
- przed uruchomieniem wrzeciona frezarki należy sprawdzić stan techniczny obrabiarki,
- przed przystąpieniem do pracy należy sprawdzić stan techniczny lub ewentualnie zastosować:
- osłony ruchomych części nie biorących udziału w procesie frezowania chroniące przed przypadkowym dotknięciem częścią ciała przez operatora lub innych osób,
- osłony strefy roboczej chroniące pracowników przed odrzucanymi wiórami (szczególnie podczas szybkościowego frezowania metali frezami o dużej średnicy lub głowicami frezowymi),
- osłonę trzpienia frezarskiego wystającego poza okular,
- osłonę śruby mocującej frez i trzpień wystającej poza korpus frezarki,
- przed przystąpieniem do pracy należy:
- zapoznać się z dokumętacją techniczno – ruchową frezarki,
- sprawdzić działanie urządzeń napędowych, sterujących i obieg smarowania frezarki,
- przy szybkościowym frezowaniu metali wyłączenie frezarki powinno się odbywać przez wyłączenie ruchu noża, a następnie – posuwu stołu,
- sprawdzić stan i funkcjonowanie sprzęgiełka rozłączającego korbki i kółka służące do ręcznego posuwu stołu ze śrubą pociągową stołu w przypadku włączenia posuwu mechanicznego,
- sprawdzić we frezarkach sterowanych numerycznie stan działania automatycznego mechanizmu mocowania narzędzi i przyrządów we wrzecionie,
- ustawić barierki lub odpowiednio oznakować barwami ostrzegawczymi miejsca wysuwania się stołu frezarki poza jej korpus lub obrabianego przedmiotu, w przypadku gdy obrabiany przedmiot ma większe gabaryty niż stół frezarki,
- do zakładania i zdejmowania ciężkich przedmiotów należy stosować urządzenia transportowe, tj.: wciągniki, żurawie, suwnice, wózki jezdniowe z odpowiednim osprzętem,
- podczas pracy na frezarce należy używać wyłącznie narzędzi skrawających i przyrządów dostosowanych do określonego procesu frezowania,
- przedmiot i narzędzia skrawające powinny być prawidłowo i pewnie zamocowane,
- przed włączeniem obrotów wrzeciona frezarki, frez powinien być odsunięty od obrabianego przedmiotu,
- nie wolno zdejmować osłon i zabezpieczeń z obsługiwanych frezarek,
- naprawy frezarek powinny być wykonywane wyłącznie przez osoby upoważnione przez pracodawcę,
- niedopuszczalne jest usuwanie wiórów sprężonym powietrzem lub ręcznie (gołą dłonią),
- do usuwania wiórów z przestrzeni roboczej należy stosować narzędzia ręczne (np.: pędzle, zmiotki) lub urządzenia (np. elektromagnetyczne lub pneumatyczne),
- niedopuszczalne jest chłodzenie narzędzia lub obrabianego przedmiotu za pomocą mokrego czyściwa,
- nigdy nie należy hamować ruchu wrzeciona ręką lub przy użyciu jakichkolwiek przedmiotów,
- nie wolno w czasie mechanicznej obróbki sprawdzać dłonią dokładności obróbki, wymiarów przedmiotu obrabianego i dokonywać innych podobnych czynności,
- nie dotykać ręką przedmiotu obrabianego w czasie ruchu wrzeciona,
- niedopuszczalne jest dokonywanie czynności smarowniczych i konserwacyjnych w przypadku, gdy instrukcja obsługi nie zezwala na taką czynność (np.: gdy na frezarce prowadzone jest frezowanie),
- nie wolno układać w trakcie obróbki na stole frezarki narzędzi, sprzętu, przyrządów pomiarowych, itp.,
- nie wolno chłodzić obrabianego przedmiotu i narzędzia przy pomocy mokrych szmat, pakuł w czasie trwania obróbki,
- nie wolno podczas frezowania zdejmować jakichkolwiek osłon,
- nie wolno dopuszczać do obsługi frezarki inne osoby bez zgody przełożonego,
- nie dopuszczalne jest samodzielne naprawianie uszkodzeń we frezarce.