MIĘDZYNARODOWA KARTA CHARAKTERYSTYKI ZAGROŻEŃ ZAWODOWYCH

TECHNIK ELEKTRYK NAPRAW URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH

Kto to jest technik elektryk urządzeń gospodarstwa domowego?

Jest to pracownik, który ustala przyczynę uszkodzeń i wykonuje naprawę urządzeń elektrycznych gospodarstwa  domowego – tosterów, kuchenek, lamp, żelazek itp.

Jakie zagrożenia wiążą się z wykonywaniem tego zawodu?

Czynniki mogące powodować wypadki	Praca na wysokości (podczas montowania lub naprawy żyrandoli, brzęczyków, zewnętrznych części urządzeń klimatyzacyjnych, wentylatorów sufitowych itp.) - możliwość urazów w wyniku upadku z wysokości
	Mokra, śliska, zatłuszczona podłoga - możliwość urazów w wyniku poślizgnięcia się, potknięcia i upadku
	Prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku wadliwie działającego sprzętu elektrycznego
	Odsłonięte, obracające się części reperowanych urządzeń (np. wentylatorów) - możliwość urazów mechanicznych
	Łatwopalne rozpuszczalniki, kleje - możliwość poparzeń
	Gorące części naprawianych urządzeń (np. żelazek), roztopione metale (podczas lutowania), lub nagle wydobywająca się para z reperowanych urządzeń (np. z ekspresu do kawy) - możliwość poparzeń
	Ostre krawędzie narzędzi i naprawianych urządzeń – możliwość urazów w wyniku ukłucia, przecięcia, przekłucia
Czynniki fizyczne	Promieniowanie mikrofalowe podczas naprawy kuchenek mikrofalowych - możliwość napromieniowania
	Pola elektromagnetyczne niskiej częstotliwości i ekstremalnie niskiej częstotliwości - możliwość różnych dolegliwości zdrowotnych
Czynniki chemiczne i pyły	Rozpuszczalniki, kleje oraz  inne substancje chemiczne w tym wydzielane podczas lutowania lutem cyna–ołów - możliwość przewlekłego zatrucia i/lub poparzenia
	Fluorowęglowodory i dwuchlorometan oraz inne substancje uwalniane podczas awarii chłodziarek, urządzeń klimatyzacyjnych itp. - możliwość ostrego zatrucia
Czynniki biologiczne	Mikroorganizmy chorobotwórcze znajdujące się w używanych przez osoby chore urządzeniach (np. suszarkach do włosów, elektrycznych szczoteczkach do zębów, golarkach elektrycznych itp.), lub w tych, które działały w skażonym środowisku (np. odkurzaczach) – możliwość chorób zakaźnych
Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy	Nadmierny wysiłek fizyczny oraz wymuszona pozycja ciała podczas przenoszenia i montowania ciężkich urządzeń - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego
	Niedostateczne oświetlenie podczas napraw wewnątrz urządzeń - możliwość zmęczenia wzroku
	Praca pod presją czasu, kontakt z niezadowolonymi klientami - możliwość stresu psychicznego

	Należy sprawdzić drabinę przed wejściem na nią. Nigdy nie należy wchodzić na niestabilnie ustawioną drabinę lub drabinę o śliskich szczeblach.
	Należy stosować obuwie ochronne ze spodami przeciwpoślizgowymi.
	Należy zastąpić łatwopalne rozpuszczalniki, kleje i środki czyszczące substancjami niepalnymi.
	Należy stosować rękawice  termoizolacyjne podczas pracy w kontakcie z gorącymi częściami narzędzi i urządzeń.
	Należy stosować rękawice chroniące przed skaleczeniem podczas pracy z ostrymi narzędziami.
	Należy stosować środki ochrony układu oddechowego podczas opróżniania odkurzaczy.
	Należy stosować bezpieczne metody podnoszenia i przenoszenia ciężkich lub nieporęcznych ładunków oraz stosować urządzenia mechaniczne ułatwiające podnoszenie i przenoszenia.
	Należy zainstalować efektywne oświetlenie miejscowe i ogólne.

Synonimy	Elektryk,  specjalista w zakresie naprawy urządzeń elektrycznych.
Definicja i/lub opis zawodu	Naprawia urządzenia elektryczne, takie jak tostery, czajniki, pralki, odkurzacze, kuchenki, ekspresy do kawy, lampy, żelazka, używając narzędzi ręcznych oraz elektrycznych przyrządów pomiarowych. Sprawdza urządzenie pod kątem uszkodzeń mechanicznych i rozkłada urządzenie na części. Sprawdza przewody instalacji elektrycznej w poszukiwaniu przebicia, używając woltomierzy, omomierzy oraz innych mierników prądu. Wymienia uszkodzone przewody instalacji elektrycznej, takie jak elementy tostera i spirale perkolatorów, używając narzędzi ręcznych, lutownicy i zgrzewarki punktowej. Może kalkulować opłaty za robociznę i materiały. Może pomagać elektromechanikowi urządzeń chłodniczych przy naprawie  takiego sprzętu jak chłodziarki.
Zawody pokrewne	Technik telekomunikacji, technik elektronik, inżynier elektryk, monter sprzętu audio-wizualnego, elektromechanik urządzeń chłodniczych, monter aparatury i sprzętu elektrycznego, monter instalacji elektrycznych.
Wykonywane czynności	Cięcie, czyszczenie, demonstrowanie (działającego sprzętu), dopasowywanie, doradzanie (klientom), izolowanie, kalibrowanie, klejenie, konserwowanie (części), lokalizowanie (zwarć elektrycznych), lutowanie, łączenie, mierzenie (parametrów elektrycznych), młotkowanie, montowanie i rozmontowywanie, naprawianie, odrutowywanie, owijanie (przewodów taśmą), oznaczanie, przygotowywanie, przyłączanie, przymocowywanie, przystosowywanie, przytwierdzanie, selekcjonowanie, smarowanie, spawanie, sprawdzanie (sprzętu), stosowanie, szacowanie (kosztów i parametrów instalacji elektrycznej itp.), umieszczanie, ustalanie (wymaganych napraw), ustawianie, uszczelnianie, uziemianie, wiercenie,  wkładanie, wkręcanie i wykręcanie śrub, wykonywanie usług, wykrywanie i usuwanie (usterek), wymienianie, zapisywanie (szczegółów naprawy).
Podstawowy stosowany sprzęt	Wiertarki, elektryczne części zamienne i akcesoria (kondensatory, spirale, oporniki, wentylatory, kable, przewody elektryczne, elementy grzewcze, itp.), narzędzia ręczne (noże, obcinaki, szczypce, śrubokręty, klucze maszynowe, itp.), omometry, oscyloskopy i inne mierniki prądu, generatory impulsów, lutownice, zgrzewarki punktowe itp.
Miejsca/obszary, gdzie zawód występuje powszechnie	Warsztaty naprawy urządzeń elektrycznych, działy  serwisu i naprawy urządzeń elektrycznych (w fabrykach, warsztatach naprawczych lub usługowych firmach itp.), warsztaty elektromechaniczne, wydziały szkół technicznych, w domu klienta, w jednostkach gospodarczych użytkujących sprzęt gospodarstwa domowego (pokoje śniadaniowe, socjalne itp.).

Uwagi

Istnieją sprzeczne opinie na temat czy narażenie na pola niskiej i ekstremalnie niskiej częstotliwości jest niebezpieczne dla zdrowia.

Piśmiennictwo

Rozporządzenie MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U z 2003 r., Nr 169, poz. 1650 z póź.zm); Rozporządzenie MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (Dz. U. Nr 69, poz.332 z póź.zm); "Klasyfikacja zawodów i specjalności". Warszawa. MPiPS, GUS 1996. Informator - "Środki ochrony indywidualnej". INFOCHRON. Warszawa. CIOP 2000.