MIĘDZYNARODOWA KARTA CHARAKTERYSTYKI ZAGROŻEŃ ZAWODOWYCH

SPRZĄTACZ OBIEKTÓW PRZEMYSŁOWYCH

Kto to jest sprzątacz obiektów przemysłowych?

Jest to pracownik, którego zadaniem jest zapewnienie porządku i czystości na terenie obiektów przemysłowych.

Czynniki mogące powodować wypadki	Śliskie nawierzchnie - możliwość urazów w wyniku poślizgnięcia oraz upadku
	Praca na wysokości, na drabinach pomostach roboczych, rzadziej na rusztowaniach
	Prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku wadliwie działającego sprzętu elektrycznego, nieodpowiednie stosowanie sprzętu elektrycznego, stosowanie uszkodzonego sprzętu elektrycznego, mycie lub przypadkowe zalanie wodą urządzeń elektrycznych
	Nieruchome lub będące w ruchu urządzenia (w tym obrabiarki, przenośniki, pojazdy wewnątrzzakładowe itp.) - możliwość urazów w wyniku uderzenia, przygniecenia [patrz: uwaga 1]
	Gorące części wyposażenia, gorąca woda lub para wodna  - możliwość poparzenia
	Ostre krawędzie puszek, tłuczonego szkła, igły i inne odpady w koszach na śmieci - możliwość urazów w wyniku ukłucia, przecięcia, przekłucia
Czynniki fizyczne	Nadmierny hałas i wibracje miejscowe występujące głównie na tereniach produkcyjnych
	Wysoki poziom wilgotności względnej - możliwość chorób reumatycznych
Czynniki chemiczne i pyły	Substancje toksyczne zawarte w środkach do czyszczenia, płukania i odkażania - możliwość podrażnienia dróg oddechowych, oczu oraz uczuleń
	Kurz, stanowiący nośnik drobnoustrojów chorobotwórczych, możliwość zachorowań na choroby grzybicze, astmę i inne uczulenia
	Pyły, KURZ, sadze, i areozole powstające podczas sprzątania – możliwość podrażnienia dróg oddechowych, oczu oraz skórnych reakcji uczuleniowych
Czynniki biologiczne	Mikroorganizmy chorobotwórcze (grzyby, bakterie, wirusy i inne) stanowiące zanieczyszczenie systemów klimatyzacyjnych – możliwość chorób zakaźnych
	Materiały biologiczne występujące podczas normalnej pracy (w laboratoriach, przenoszone na urządzenia biurowe, w wyniku braku podstawowej wiedzy na temat szkodliwości materiału bilogicznego, braku procedur dotyczących kolejności i sposobu sprzątania (zakłady opieki medycznej, szpitale, laboratoria)
	Odchody gryzoni, ptaków wraz ze znajdującymi się w nich mikroorganizmami - możliwość chorób pasożytniczych
	Odpady medyczne – stanowiące zagrożenie przy braku odpowiednich środków ochrony zbiorowej i indywidulanej oraz zachowania szczególnej ostrożności podczas wykonywania pracy
Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy	Nadmierny wysiłek fizyczny (ręcznego transportu ciężarów np. koszy, worków) - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego

	Należy stosować środki ochrony oczu.
	Należy stosować rękawice chroniące przed ugryzieniem lub kontaktem z odchodami zwierzęcymi.
	Należy sprawdzić drabinę przed wejściem na nią. nie wolno używać sprzętu uszkodzonego lub niesprawnego. Nigdy nie należy wchodzić na niestabilnie ustawioną drabinę lub drabinę o śliskich szczeblach. Nie wolno używać drabiny rozstawnej jako przystawnej, zaleca się wykonywanie prac na wysokości z asekuracją
	Należy stosować rękawice chroniące przed skaleczeniem podczas pracy z ostrymi narzędziami, usuwania odpadów z koszy (tłuczone szkło, igły, puszki, itp.).
	Należy stosować środki ochrony układu oddechowego (maski ochronne) w celu uniknięcia wdychania pyłów lub aerozoli.
	Należy stosować bezpieczne metody podnoszenia i przenoszenia ciężkich lub nieporęcznych ładunków oraz stosować urządzenia mechaniczne ułatwiające podnoszenie i przenoszenie.
	Należy sprawdzić stan techniczny urządzeń elektrycznych przed pracą oraz zlecać uprawnionemu pracownikowi naprawę ewentualnych uszkodzeń i okresowy przegląd urządzeń.
	Należy opracować procedury i instrukcje szczegółowo określające sposób i kolejność sprzątania, zwłaszcza w miejscach gdzie występują czynniki bilogiczne zakaźne, w celu ułatwienia pracy i uniknięcia zakażeń i zachorowań

Synonimy
Definicja i/lub opis zawodu	Pracownik utrzymuje porządek i czystość w budynkach mieszkalnych i produkcyjnych. Do jego obowiązków należy: zamiatanie (podłóg, posadzek), mycie (schodów, okien, lamperii, balustrad), czyszczenie, wycieranie, ścieranie (napisów ze ścian) i inne tego typu czynności wykonywane za pomocą prostych, ręcznych narzędzi (szczotka, miotła, zmiotka).
Zawody pokrewne	sprzątaczka.
Wykonywane czynności	mycie, polerowanie, woskowanie podłóg, mycie okien, balustrad i lamperii, odkurzanie dywanów, opróżnianie (śmietniczek, koszy na śmieci i odpadów), pranie (dywanów), przesuwanie (mebli), zamiatanie.
Podstawowy stosowany sprzęt	Szczotki, miotły, mopy, mechaniczny sprzęt do czyszczenia wewnątrz pomieszczeń (odkurzacze, maszyny polerujące i woskujące podłogi itp.), maszyny czyszczące, zmywarki do posadzek.
Miejsca/obszary, gdzie zawód występuje powszechnie	Wszelkiego rodzaju budynki mieszkalne, handlowe i gospodarcze.

Piśmiennictwo

Rozporządzenie MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U z 2003 r., Nr 169, poz. 1650 z póź.zm); Rozporządzenie MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (Dz. U. Nr 69, poz.332 z póź.zm); Rozporządzenie MPiPS z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. Nr 26, poz. 313 z późn.zm.) Rozporządzenie RM z 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. Nr 114, poz. 545 z póź.zm) ROZPORZĄDZENIE MPiPS z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr.82, poz. 537); Informator - "Środki ochrony indywidualnej". - INFOCHRON. Warszawa. CIOP 2000.