MIĘDZYNARODOWA KARTA CHARAKTERYSTYKI ZAGROŻEŃ ZAWODOWYCH
PIELEGNIARKA ŚRODOWISKOWA
Kto to pielęgniarka środowiskowa ?
Pielęgniarka środowiskowa wypełnia funkcje pielęgniarskie wobec rodziny i jej członków oraz społeczności lokalnej w środowisku ich zamieszkania. Podejmuje działania z zakresu promocji zdrowia, profilaktyki chorób, świadczeń pielęgnacyjnych, diagnostycznych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych.
Jakie zagrożenia wiążą się z wykonywaniem tego zawodu?
Czynniki środowiska pracy związane z wykonywanym zawodem oraz ich możliwe skutki dla zdrowia
Czynniki mogące powodować wypadki
|
- Upadki na tym samym poziomie, potknięcia, poślizgnięcia, mogące przyczynić się do upadków i urazów ciała, włącznie ze złamaniami
|
|
- Uderzenia o nieruchome i ruchome przedmioty, mogące spowodować urazy ciała, zagrożenie pojawia się przy udzielaniu pomocy w ciasnych trudnodostępnych miejscach, w domach pacjentów, nieprzystosowanych do tego typu pracy
|
|
Czynniki fizyczne
|
- Mikroklimat zmienny, podczas przejazdów do pacjentów
|
|
- Hałas, mogący spowodować rozdrażnienie, utratę koncentracji, zmęczenie, przy dłuższym narażeniu może przyczynić się do osłabienia słyszenia
|
|
- Obciążenia układu kostno-szkieletowego, wykonywanie czynności pielęgnacyjnych przy pacjentach leżących – w szczególności ich podnoszenie i przemieszczanie – z czym wiąże się głównie przeciążenie kręgosłupa, prowadzące do zespołów bólowych na tle zmian zwyrodnieniowych, konieczność częstego pochylania się i przykucania podczas pracy, wykonywanie czynności w zbyt małej przestrzeni roboczej, niestosowanie zasad ergonomii. Mogą one spowodować choroby zawodowe i parazawodowe układu ruchu i obwodowego układu nerwowego np. przewlekłe zapalenie ścięgien i ich pochewki, przewlekłe zapalenie okołostawowe barku, zmęczeniowe złamania kości, martwica kości i wiele innych.
|
|
Czynniki chemiczne i pyły
|
- Środki stosowane w aseptyce, czyli środki czyszczące, dezynfekcyjne i sterylizujące zawierające substancje szkodliwe, mogą uszkadzać skórę, błony śluzowe, układ oddechowy oraz leki, składniki gumy, niektóre metale. Czynniki chemiczne mogą być przyczyną zatruć ostrych – wypadkowych oraz przewlekłych, działania teratogenne, mutagenne, embriotoksyczne, kancerogenne oraz reakcje alergiczne, lateks, leki
|
|
Czynniki biologiczne
|
- Drobnoustroje wywołujące choroby zakaźne, mikro- i makroorganizmy oraz takie struktury i substancje wytwarzane przez te organizmy, które występując w środowisku pracy wywierają szkodliwy wpływ na organizm ludzki i mogą być przyczyną chorób pochodzenia zawodowego i parazawodowego o podłożu alergicznym, toksycznym czy nowotworowym, a także pełniące funkcję przenosicieli chorobotwórczych zarazków; bakterie, wirusy, grzyby chorobotwórcze, pasożyty i priony, przenoszone przez krew wirusy zapalenia wątroby typu B i C oraz wirus HIV, rozprzestrzeniające się drogą powietrzno-kropelkową wirusy i bakterie układu oddechowego oraz grzyby chorobotwórcze
|
|
Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy
|
- Stres, wypalenie zawodowe
|
|
- Agresja i przemoc ze strony podopiecznych i ich rodzin
|
|
- Wypadki komunikacyjne, podczas podróży do/od pacjenta
|
|
Działania profilaktyczne
|
Pracownik powinien posiadać odpowiednie obuwie do miejsca wykonywania pracy, zaleca się stosować obuwie o płaskiej, antypoślizgowej podeszwie |
|
Przed rozpoczęciem pracy należy dbać i w miarę możliwości dostosować miejsce wykonywania pracy do potrzeb swoich i chorego, należy usunąć wszystkie zbędne przedmioty, które potencjalnie mogą przeszkadzać podczas np. przenoszenia pacjenta |
|
Podczas pracy w terenie należy dostosować odzież do panujących warunków klimatycznych |
|
Podczas prac transportowych, przy przenoszeniu przedmiotów, narzędzi należy stosować się do obowiązujących norm dźwigania ciężarów, podczas przenoszenia, podnoszenia pacjentów należy stosować techniki podnoszenia pacjentów, tak aby zminimalizować obciążenie kręgosłupa i możliwość powstania urazów. Można także stosować specjalistyczne wózki, służące do podnoszenia i przenoszenia pacjentów. |
|
Przy stosowaniu środków chemicznych, sporządzaniu roztworów, pracy z lekami należy zachować szczególną ostrożność, należy zapoznać się z ich właściwościami (karta charakterystyki, ulotki informacyjne), wszelkie substancje, leki należy przechowywać w odpowiednich, wskazanych przez producenta warunkach, w oryginalnych, szczelnie zamkniętych i opisanych opakowaniach. Pracownik powinien mieć dostęp do instrukcji sporządzania roztworów oraz do instrukcji BHP na danym stanowisku pracy. |
|
Podczas pracy z chorym pacjentem należy pamiętać o stosowaniu przydzielonych środków ochrony indywidualnej (maski, rękawice, fartuch). W przypadku zakłucia igłą należy powiadomić przełożonego, wykonywać (zgodnie z opracowaną procedurą) badania krwi w celu wykluczenia zakażenia. |
Informacje szczegółowe
Synonimy |
pielęgniarka rodzinna
|
Definicja i/lub opis zawodu
|
Realizuje kompleksową opiekę nad jednostką, rodziną i populacją lokalną w zakresie zgodnym z jej przygotowaniem zawodowym obejmującym ocenę stanu zdrowia i działania pielęgniarskie według zakresu kompetencji, do których zalicza się samodzielną organizację pracy na swoim stanowisku, samodzielne diagnozowanie, planowanie i realizację opieki pielęgniarskiej nad podopiecznymi, zgodnie z wybranym modelem procesu pielęgnowania, samodzielne ustalenie sposobów, form i metod realizacji kompleksowej opieki nad pacjentami, zgodnie z wiedzą, umiejętnościami i standardami obowiązującymi w pielęgniarstwie oraz kodeksem etyki zawodowej.
|
Zawody pokrewne |
pielgniarka, pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej |
Wykonywane czynności |
Zakres czynności pielęgniarskich: na zlecenie lekarza: - iniekcje (zastrzyki) - kroplówki - opatrunki na rany, oparzenia, odleżyny - pobieranie krwi do badań laboratoryjnych - stawianie baniek - zdejmowanie szwów - zakładanie cewnika bez zlecenia lekarza: pomiary: - RR (ciśnienia tętniczego) - poziomu cukru we krwi - waga i wzrost Wizyty patronażowe dzieci, porady pielęgnacyjne, edukacja i profilaktyka zdrowotna, dokumentacja do zakładów opiekuńczych, udzielanie wsparcia rodzinie. |
Podstawowy stosowany sprzęt |
zestaw do wykonywania iniekcji, zestaw do przetaczania płynów infuzyjnych, zestaw do wykonania opatrunków i podstawowy zestaw narzędzi chirurgicznych, pakiet ochronny przed zakażeniem, zestaw przeciwwstrząsowy, aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, stetoskop, testy do oznaczania wartości cukru w krwi, pakiet do odkażania i dezynfekcj, glukometr, maseczka twarzowa do prowadzenia oddechu zastępczego.
|
Miejsca/obszary, gdzie zawód występuje powszechnie |
poradnie lekarskie,
szpitale, miejsca zamieszkania podopiecznych
|
Uwagi
|
|
Piśmiennictwo
|
-
Rozporządzenie MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U z 2003 r., Nr 169, poz. 1650 z póź.zm);
-
Ustawa z dn. 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2009r. Nr 151, poz. 1217 z późn. zm.).
-
Rozporządzenie MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (Dz. U. Nr 69, poz.332 z póź.zm);
-
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada 2007r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz. U. z 2007r. Nr 210, poz. 1540).
-
Rozporządzenie RM z 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. Nr 114, poz. 545 z póź.zm);
-
Rozporządzenie MPiPS z 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. nr 26, poz. 313 z późn. zm.).
-
Rozporządzenie MPiPS z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr.82, poz. 537);
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. O zawodach pielęgniarki i położnej
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 29 marca 1999 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada 2007 roku w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego wykazane są czynności, które może udzielać położna bez polecenia lekarza.
|