Nauczyciel nauczania początkowego

MIĘDZYNARODOWA KARTA CHARAKTERYSTYKI ZAGROŻEŃ ZAWODOWYCH

 

NAUCZYCIEL NAUCZANIA POCZATKOWEGO

Kto to jest nauczyciel nauczania początkowego?

 

Nauczyciel nauczania początkowego prowadzi kształcenie zintegrowane w klasach I-III szkół podstawowych, dbając, aby uczniowie nabyli wiedzę i umiejętności w zakresie podstaw programowych.

 

Jakie zagrożenia wiążą się z wykonywaniem tego zawodu?
 

Najważniejszymi zagrożeniami na stanowisku nauczyciela są hałas, stres, obciążenie aparatu mowy.

 
Czynniki środowiska pracy związane z wykonywanym zawodem oraz ich możliwe skutki dla zdrowia

 

Czynniki mogące powodować wypadki
  • Upadek na tym samym poziomie, na śliskich nawierzchniach, spowodowane nieodpowiednim zabezpieczeniem wykładzin, dywanów, rozrzuconych zabawek, wykorzystywaniem do impregnacji podłóg nieodpowiednich preparatów itd.
  • Upadek z poziomu wyższego na niższy, podczas ćwiczeń gimnastycznych, podczas wykonywania prac typu wieszanie dekoracji w salach lub na korytarzach szkoły
  • Uderzenie o nieruchome przedmioty, uderzenia o biurka, krzesła
  • Wypadki komunikacyjne, podczas wycieczek i zajęć pozaszkolnych
  • Urazy głównie kończyn górnych, podczas pracy z ostrymi przedmiotami, nożyczkami podczas przygotowywania materiałów dydaktycznych
Czynniki fizyczne

  • Porażenie prądem elektrycznym, podczas używania urządzeń elektrycznych
  • Hałas, spowodowany głośnych zachowaniem dzieci, krzykami, piskami i płaczem
  • Przeciążenie strun głosowych, spowodowane prowadzeniem zajęć dydaktycznych, częstym podnoszeniem głosu, mogące doprowadzić do uszkodzenia strun głosowych i do powstania choroby zawodowej (guzki głosowe twarde, wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych, niedowład mięśni fałd głosowych)
Czynniki chemiczne i pyły
  • Kurz, mogący przyczynić się do powstania alergii, roznoszący wirusy i bakterie
  • Substancje i mieszaniny chemiczne, zawarte w farbach, klejach, mogące powodować zatrucia, alergie skórne, oddechowe
Czynniki biologiczne
  • Wirusy i bakterie chorobotwórcze (wirus Coronaviridae, ECHO, zapalenia wątroby typu A, Cytomegalovirus hominis, ludzki wirus upośledzenia odporności typu HIV-1, wirus opryszczki pospolitej, ospa wietrzna, wirusy grypy, odry, polio, gronkowiec złocisty, owsica)
Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy

  • Obciążenie psychiczne, stres, nerwica, stała uwaga nad dziećmi, duża odpowiedzialność za bezpieczeństwo dzieci
  • Agresja, ze strony dzieci i rodziców
  
Działania profilaktyczne

 

Należy odpowiednio zabezpieczać wykładziny dywanowe i dywany tak aby zapobiec ich podwijaniu się a tym samym ograniczyć możliwość potknięcia się i przewrócenia. Należy tak organizować prace sprzątające aby w miarę możliwości wykonywać je podczas trwania zajęć lekcyjnych (ograniczony ruch po korytarzach szkoły, przedszkola) lub jeśli to nie jest możliwe widocznie oznakować miejsca mokre tabliczkami informacyjnymi. Nauczycielom zaleca się noszenie obuwia na płaskim obcasie, na niezbyt śliskiej podeszwie, tak aby ograniczyć możliwość poślizgnięcia się. Podczas zabaw z dziećmi należy systematycznie sprzątać podłogę z leżących na niej przeszkód w postaci zabawek i innych mebli. Meble przeznaczone dla dzieci muszą spełniać odpowiednie normy bezpieczeństwa i posiadać odpowiednie certyfikaty jakościowe i bezpieczeństwa. Podczas projektowania miejsc zabaw, nauki dla dzieci należy tak planować ustawienie mebli aby nie przeszkadzały dzieciom oraz uniemożliwiały powstanie ewentualnych urazów.
Podczas wykonywania ćwiczeń na wysokości należy zachować szczególną ostrożność. Podczas prac na wysokości np. wieszania informacji, dekoracji należy zachować szczególną ostrożność. Prace te w miarę możliwości należy wykonywać w czasie kiedy na korytarzach nie przebywają dzieci. Należy korzystać z urządzeń przeznaczonych do tego typu prac, drabin, podestów.
Podczas organizowania wycieczek należy zapewnić odpowiednie środki transportu , spełniające odpowiednie normy bezpieczeństwa.
Podczas pracy z ostrymi narzędziami należy zachować szczególną ostrożność, ewentualnie stosować przedmioty bezpieczne przeznaczone do pracy z dziećmi
Podczas pracy z urządzeniami elektrycznym należy zachować szczególną ostrożność. Wszystkie urządzenia elektryczne należy poddawać okresowym przeglądom pod względem ich stanu technicznego. Wszelkie usterki należy zgłaszać przełożonemu, a uszkodzone urządzenia należy wycofać z użytkowania.
Zaleca się organizować mało liczebne klasy, korzystać z szkoleń i warsztatów, podczas przerw korzystanie z "cichych" pomieszczeń. Organizowanie pokoi nauczycielskich w cichych miejscach szkoły lub zastosować elementy wygłuszające w pomieszczeniu.
Nauczyciel powinien nauczyć się emitować poprawnie głosem podczas swojej pracy (oddychanie przeponą), zaleca się ograniczać nadmierne obciążenie narządu mowy, ograniczać poziom hałasu, często wietrzyć pomieszczenia, często spożywać napoje w temp. pokojowej. Należy systematycznie wykonywać badania profilaktyczne.
Należy dbać o częste wietrzenie pomieszczeń, zaleca się rezygnację z firanek i zasłon, w których często gromadzi się kurz lub jeśli to niemożliwe należy dbać o ich częste pranie. Zaleca się wycieranie tablic wyłącznie mokrą gąbką, co ogranicza pylenie kredy, lub rezygnację tablic kredowych
Każdy produkt stosowany podczas pracy musi posiadać kartę charakterystyki oraz atest dopuszczający do pracy z dziećmi. Pojemniki i opakowania powinny być oryginalne, szczelnie zamknięte. Przechowywanie w nieoryginalnych opakowaniach powinno być wyeliminowane lub ograniczone, jeśli nie jest to możliwe opakowanie musi być czytelnie i wyraźnie oznakowane.
Dbanie o higienę psychiczną, należy aktywnie korzystać z przerw między zajęciami lekcyjnymi, jeśli to możliwe przebywać w miejscach cichych lub na świeżym powietrzu.
Informacje szczegółowe

 

Synonimy  

nauczyciel klas młodszych, nauczyciel klas I-III

 
Definicja i/lub opis zawodu

  

Nauczyciel nauczania początkowego powinien posiadać odpowiednie kwalifikacje oraz przygotowanie pedagogiczne. Pełni on obowiązki nauczyciela przedmiotów humanistycznych oraz wychowania fizycznego dzieci klas I-III w szkołach podstawowych. Wykonywana przez niego praca związana jest z nauczaniem i opieką nad dziećmi, pełnieniem dyżurów podczas przerw lekcyjnych. Organizuje lub pomaga w organizacji  wyjść poza teren szkoły np. spacer, wyjście do kina, teatru.
Zawody pokrewne

Nauczyciel przedszkola,  nauczyciel nauczania ponadelementarnego, nauczyciel szkoły specjalnej, pedagog szkolny

 
Wykonywane czynności  

Nauczyciel przed rozpoczęciem lekcji musi się do niej przygotować, ułożyć plan zajęć, przeprowadza zajęcia, sprawdza sprawdziany, prace domowe, prowadzi zapisy w dziennikach lekcyjnych.
Podstawowy stosowany sprzęt

pomoce dydaktyczne, komputer, urządzenia biurowe

 
Miejsca/obszary, gdzie zawód występuje powszechnie

Szkoły podstawowe
Uwagi

  

Piśmiennictwo



  
  1. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 lipca 2007 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach
  2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby
  3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, ze zm.
  4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy   ze zm.
  5. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe
  6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych   ze zm.
 
Karty charakterystyk zagrożeń zawodowych