Wskazówki do prawidłowego doboru i użytkowania sprzętu ochrony układu oddechowego
|
Sprzęt ochrony układu oddechowego przeznaczony jest do pracy ciągłej, wykonywanej w możliwie najkrótszym czasie. Wynika to głównie ze znacznych uciążliwości spowodowanych: ograniczeniami w odbiorze niektórych bodźców, trudnościami w porozumiewaniu się, ograniczeniami pola widzenia.
Czas użytkowania sprzętu, ze względu na komfort użytkowania, należy ustalić w oparciu o wnikliwą analizę następujących czynników:
- rodzaju i typu stosowanego sprzętu ochrony układu oddechowego,
- rodzaju wykonywanych czynności zawodowych,
- predyspozycji indywidualnych użytkowników (płeć, wiek),
- warunków klimatycznych.
|
Rodzaj stosowanego sprzętu ochrony układu oddechowego ma podwójne znaczenie podczas ustalania długości jego czasu użytkowania. Stosowanie niektórych rodzajów sprzętu ochron układu oddechowego nakłada limity czasowe wynikające z budowy i zasad funkcjonowania. Przykładem jest szeroko omawiany sprzęt pochłaniający lub sprzęt filtrujący, gdy stosowany jest w znacznym zapyleniu, czy autonomiczny sprzęt izolujący z uwagi na zapas powietrza do oddychania.
Drugim kryterium jest rodzaj czynności zawodowych określanych rodzajem pracy. Z tego powodu wyróżniono dwie kategorie:
- sprzęt do wykonywania lekkiej pracy - możliwość stosowania przez 8-godzinny dzień pracy,
- sprzęt do wykonywania ciężkiej pracy - należy stosować do 2-godzin ciągłej pracy.
|
Przed skompletowaniem sprzętu oczyszczającego należy zapoznać się z instrukcją użytkowania, aby upewnić się czy nie przekroczona jest data ważności określona przez producenta. Po wygaśnięciu tego terminu producent nie gwarantuje zachowania walorów ochronnych w deklarowanej klasie ochronnej. W przypadku elementów oczyszczających ma to ogromne znaczenie. Dodatkowo należy upewnić się, czy opakowania jednostkowe sprzętu jednorazowego użytku są nie naruszone oraz czy elementy wielokrotnego użytku były właściwie przechowywane.
Oprócz typowego schematu doboru sprzętu ochrony układu oddechowego bywają specyficzne sytuacje, wymagające indywidualnej selekcji sprzętu. Wynikają one z:
- deformacji twarzy użytkownika, owłosieniu (bokobrody, broda),
- nietypowego użytkowania,
- niewielkiego obiegu powietrza w pomieszczeniu,
- przyjmowania przez użytkowników sprzętu lekarstw obniżających reakcje na bodźce,
- problemów neurologicznych,
- problemów psychologicznych (np. klaustrofobia ),
- obniżenia wydolności czynności oddechowych,
- braku dostatecznych informacji o sposobie działania sprzętu, - ciąży.
|
Przed stosowaniem sprzętu ochrony układu oddechowego użytkownicy powinni być przeszkoleni przez specjalistyczne przygotowany personel w zakresie użytkowania i wyjątkowych sytuacji, które mogą nastąpić podczas pracy w sprzęcie (np. nadmierny wzrost oporów oddychania, pojawienia się charakterystycznych zapachów).
Według zaleceń Instrukcji Krajów Wspólnoty Europejskiej, zawierającej zalecenia dotyczące doboru i użytkowania sprzętu ochrony układu oddechowego, wymagane jest, aby użytkownicy sprzętu ochrony układu oddechowego podlegali obowiązkowym, specjalistycznym badaniom lekarskim. Zaleca się, aby badania te przeprowadzać w następujących przedziałach czasowych:
- co trzy lata pracy dla pracowników do 35 lat,
- co dwa lata dla pracowników w wieku od 35 do 45,
- co roku dla pracowników powyżej 45 lat.
|
Ponadto, w celu prawidłowego funkcjonowania w przedsiębiorstwie sprzętu ochrony układu oddechowego należy prowadzić systematyczne kontrole stanu technicznego (przeglądy okresowe), sposobu przechowywania sprzętu, właściwego dopasowywania przez użytkowników. Kontrole te powinny być powtarzane regularnie. Wdrożenie systemu kontroli powinno obejmować przygotowanie przez pracodawcę dla każdego użytkownika sprzętu ochronnego "kart kontrolnych", pozwalających na szybkie sprawdzenie sposobu jego użytkowania. Karty te powinny być także przygotowane dla stref, gdzie występują szczególne zagrożenia. Przykład listy kontrolnej przedstawiono poniżej.
KARTA UŻYTKOWNIKA SPRZĘTU
NUMER KARTY ____________________
IMIĘ I NAZWISKO UŻYTKOWNIKA ____________________
WYKONYWANE CZYNNOŚCI ____________________
ZAGROŻENIA ____________________
TYP SPRZĘTU OCHRONY UKŁADU ODDECHOWEGO ____________________
DATA WYDANIA SPRZĘTU ____________________
DATA UTRATY WAŻNOŚCI ____________________
ZATWIERDZONE PRZEZ: ____________________