Hałas

Hałas

Hałasem określa się wszelkie niepożądane, nieprzyjemne, dokuczliwe, uciążliwe lub szkodliwe drgania ośrodka sprężystego, oddziaływujące za pośrednictwem powietrza na narząd słuchu i inne zmysły oraz elementy organizmu człowieka.

Jak wynika z danych GUS z 2006 roku, na ogólną liczbę około 590 tys. pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi około 230 tys. pracowników narażonych jest na hałas.  

Skutki oddziaływania hałasu na organizm ludzki mogą być słuchowe i pozasłuchowe.
W wyniku długotrwałej, wieloletniej ekspozycji na hałas, o równoważnym poziomie dźwięku A powyżej 80 dB, zazwyczaj dochodzi do nieodwracalnego podwyższenia progu słyszenia tzw. trwałych ubytków słuchu. Trwały ubytek słuchu może być również efektem jednorazowej ekspozycji na hałas, jeśli jego szczytowy poziom ciśnienia akustycznego przekroczy wartość 135 dB. Jeśli, obustronny trwały ubytek słuchu typu ślimakowego spowodowany hałasem , jest wyrażony podwyższeniem progu słuchu o wielkości co naimniej 45 dB w uchu lepiej słyszącym, obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości audiometrycznych 1, 2 i 3 kHz, to wówczas stanowi kryterium rozpoznania i orzeczenia zawodowego uszkodzenia słuchu.

Pozasłuchowe skutki oddziaływania hałasu na organizm ludzki polegają na działaniu hałasu jako stresora, prowadząc do zaburzeń funkcjonowania układu oddechowego, krążenia, pokarmowego i innych narządów. Hałas oddziałuje również negatywnie na układ nerwowy. Ponadto hałas obniża zrozumiałość mowy oraz percepcję ostrzegawczych sygnałów dźwiękowych. Maskowanie mowy oraz sygnałów ostrzegawczych nie tylko utrudnia porozumiewanie się, ale przed wszystkim zwiększa ryzyko wypadków w hałaśliwym środowisku pracy.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami podanymi w Rozporządzeniu M P i P S z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833) oraz zgodnie z wymaganiami normy PN-N-01307:1994 [11] hałas w środowisku pracy jest oceniany na podstawie wartości następujących wielkości:

Skutki oddziaływania hałasu na organizm ludzki mogą być:

  • poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do tygodnia pracy,
  • maksymalnego poziomu dźwięku A,
  • szczytowego poziomu dźwięku C.

Dopuszczalne wartości hałasu ze względu na ochronę słuchu są następujące:

  • poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do 8 godzinnego dnia pracy (lub odpowiadającej mu ekspozycji dziennej) lub poziomu ekspozycji na hałas odniesionej do tygodnia pracy (lub odpowiadającej mu ekspozycji tygodniowej),
  • maksymalnego poziomu dźwięku A,
  • szczytowego poziomu dźwięku C.

Dopuszczalne wartości hałasu ze względu na ochronę słuchu są następujące:

  • poziom ekspozycji na hałas odniesiony zarówno do 8 godzin jak i tygodnia pracy nie może przekraczać 85 dB,
  • maksymalny poziom dźwięku A nie może przekraczać 115 dB,
  • szczytowy poziom dźwięku C nie może przekraczać 135 dB.

Ponadto Rozporządzenie M G i P z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U, Nr 157, poz. 1318) wdrażające postanowienia Dyrektywy Hałasowej 2003/10/WE, wprowadza wartości progu działania:

  • dla poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do 8-godzinnego dobowego wymiaru pracy lub poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do tygodnia pracy – 80 dB,
  • dla szczytowego poziomu dźwięku C – 135 dB.