Nazwa | Akrylan butylu | Numer CAS | 141-32-2 | Synonimy | ester butylowy kwasu akrylowego |
|
|
KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
|
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
Klasyfikacja CLP | Flam. Liq. 3 (Substancja ciekła łatwopalna, kat. 3), H226; Eye Irrit. 2 (Poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy, kat. 2), H319; STOT SE 3 (Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe, kat. 3), H335; Skin Irrit. 2 (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 2), H315; Skin Sens. 1 (Działanie uczulające na skórę, kat.1), H317; | Oznakowanie CLP | Piktogramy GHS | | Hasło ostrzegawcze | Uwaga | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H226: Łatwopalna ciecz i pary. H319: Działa drażniąco na oczy. H335: Może powodować podrażnienie dróg oddechowych. H315: Działa drażniąco na skórę. H317: Może powodować reakcję alergiczną skóry.
| Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P261: Unikać wdychania pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy. P273: Unikać uwolnienia do środowiska. P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy. P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
| Dodatkowe kody zwrotów | |
| Dodatkowe informacje | |
|
|
WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
NDS: | 11 mg/m3 | NDSCh: | 30 mg/m3 | NDSP: | - |
|
|
|
METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
|
WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 128,2 Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz Barwa: bezbarwna Zapach: ostry Temperatura topnienia: -64,6°C Temperatura wrzenia: 148°C Temperatura zapłonu: 38°C Temperatura samozapłonu: 280°C Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem: - dolna: 1,03% obj. - górna: 7,4% obj. Stężenie stechiometryczne: 2,28% obj. Gęstość w temp. 20°C: 0,9 g/cm3 Gęstość par względem powietrza: 4,4 Prężność par: - w temp. 20°C: 5,3 hPa - w temp. 30°C: 9,9 hPa Stężenie pary nasyconej: - w temp. 20°C: 28 g/m3 - w temp. 30°C: 50 g/m3 Rozpuszczalność w wodzie w temp. 20°C: 0,14% wag. Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze etylowym, acetonie, benzenie | Właściwości dodatkowe | Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,4180 Lepkość w temp. 20°C: 0,9 mPa s Ciepło właściwe: 1,92 J/(g K) Ciepło parowania w temp. wrzenia: 278 J/g Ciepło spalania: -31,8 kJ/g Ciepło polimeryzacji: 502 J/g |
|
|
INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne Próg wyczuwalności zapachu - 0,53 mg/m3 LD50 (szczur, doustnie) - 900 mg/kg LC50 (szczur, inhalacja) - 14320 mg/m3 (4 h) LD50 (królik, skóra) - 2000 mg/kg
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja drażniąca; wywołuje uczulenia.
Drogi wchłaniania: pary - drogi oddechowe; ciekły - skóra, przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci par wywołuje łzawienie oczu, zaczerwienienie spojówek, kaszel, kichanie. Narażenie na mieszaniny z innymi akrylanami nasila objawy zatrucia i może wystąpić duszność oraz obrzęk płuc.
Skażenie skóry powoduje jej zaczerwienienie. Mieszanina akrylanów wywołuje miejscowe oparzenia chemiczne.
Skażenie oczu ciekłym akrylanem powoduje zaczerwienienie spojówek, ból; mieszanina akrylanów - oparzenia chemiczne z ryzykiem uszkodzenia rogówki.
Drogą pokarmową wywołuje nudności, wymioty, ból brzucha.
Objawy zatrucia przewlekłego: powtarzające się narażenie na pary może powodować bóle głowy, zwiększoną pobudliwość. Powtarzający się kontakt skóry z ciekłą substancją może prowadzić do uczuleniowego zapalenia skóry. |
|
|
Uwaga: ze względu na ryzyko narażenia na mieszaniny akrylanu butylu z innymi akrylanami o większej toksyczności podano zasady postępowania w zatruciach akrylanami. Niezbędne leki: tlen, Atrovent do inhalacji, deksametazon do podawania inhalacyjnego (np. Auxiloson), hydrokortyzon, furosemid, pyralgina do podawania pozajelitowego. Odtrutki: nie są znane. Leczenie: tlenoterapia, postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny Pierwsza pomoc przedlekarska: Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. Podawać tlen najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza. Pomoc lekarska: Należy kontynuować podawanie tlenu. Ze względu na ryzyko obrzęku płuc założyć stałą drogę dożylną. W razie duszności, z objawami spastycznymi oskrzelowymi, należy podać do inhalacji Atrovent (1-2 rozpylenia); działa rozszerzająco na oskrzela po 3-5 minutach. W razie rozpoczynającego się obrzęku płuc podać inhalacyjnie deksametazon (np. Auxiloson) lub dożylnie hydrokortyzon, furosemid. Ze względu na zagrażający obrzęk płuc w każdym przypadku transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza bez przerywania leczenia.
Nieprzytomny Pierwsza pomoc przedlekarska: Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Jeżeli zatruty oddycha, podawać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta lub za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza. Pomoc lekarska: W razie zaburzeń oddychania zaintubować, prowadzić oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają założenie stałej drogi dożylnej, podanie inhalacyjnie deksametazonu (np. Auxilosonu) lub dożylnie hydrokortyzonu, furosemidu. W każdym przypadku zatrucia, ze względu na zagrażający obrzęk płuc, transport do szpitala karetką reanimacyjną PR z kontynuacją leczenia.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska: Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością wody o temperaturze pokojowej, najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła ani środków zobojętniających. Założyć na oparzenia jałowy opatrunek. Wezwać lekarza. Pomoc lekarska: W razie wskazań podać lek przeciwbólowy (np. pyralginę). W zależności od charakteru zmian transport do szpitala karetką PR w celu zapewnienia pomocy chirurgicznej lub dermatologicznej. Rozległe oparzenia skóry uzasadniają transport do szpitala pod nadzorem lekarza.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska: Natychmiast obficie płukać oczy chłodną wodą, najlepiej bieżącą, co najmniej 15 minut. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki. Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania. Pomoc lekarska: Zapewnić pilną konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska: Podać do wypicia białko jaj kurzych lub mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Nie prowokować wymiotów. Wezwać lekarza. Pomoc lekarska: Założyć stałą drogę dożylną. Można podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Ze względu na zagrażający wstrząs - transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza. |
|
|
|