Quady w środowisku pracy - badania narażenia kierowców na drgania

Quady, określane również jako „wszędołazy”, „czterokołowce” lub ATV (all-terrain vehicle) to otwarte, czterokołowe pojazdy przeznaczone do przemieszczania się po różnego rodzaju nawierzchniach (utwardzonych i nieutwardzonych) oraz terenach nieprzejezdnych dla innych pojazdów.

Tego typu pojazdy używane są zazwyczaj w celach rekreacyjnych czy sportowych, a w ostatnich latach coraz częściej wykorzystywane są jako środki transportu związane z wykonywaniem pracy przez różnego rodzaju służby ratownicze, straż leśną, policję, straż graniczną, straż pożarną itp. Poruszanie się pojazdami ATV w trudnym terenie niesie za sobą ryzyko podwyższonej ekspozycji na drgania ich użytkowników oraz wynikającego z niej narażenia na utratę zdrowia lub negatywnych skutków funkcjonalnych. Dotychczasowe rozpoznanie tych zagrożeń jest bardzo ograniczone, m. in. ze względu na niestandardowy sposób użycia takich pojazdów (jako środek pracy) i wymagania dotyczące wyposażenia pomiarowego.

Aktualnie badania ekspozycji na drgania mechaniczne działające na użytkowników  pojazdów typu ATV nie są wykonywane w ogóle lub są przeprowadzane w ograniczonym zakresie.

W CIOP-PIB podjęto prace polegające na ocenie narażenia na drgania mechaniczne pracowników wykorzystujących na stanowisku pracy pojazdy terenowe (ATV). W niniejszych materiałach informacyjnych przedstawiono wyniki ekspozycji na drgania działające w sposób ogólny oraz przez kończyny górne  , a także przeprowadzono ocenę ryzyka zawodowego wyznaczonego na podstawie sygnałów przyspieszeń drgań zarejestrowanych podczas jazdy wybranymi pojazdami ATV.

Serwis opracowano na podstawie materiałów informacyjnych pt.:

"Ocena ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy związanych z użytkowaniem pojazdów terenowych typu ATV"  

Autorzy: dr inż. Piotr Kowalski, dr inż. Jacek Zając, inż. Adrian Alikowski

2022 r.

Opracowano na podstawie wyników V etapu programu wieloletniego „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy”, finansowanego w latach 2020-2022 w zakresie zadań służb państwowych ze środków ministra właściwego ds. pracy (zadanie nr 2.SP.01 pt. Ocena narażenia na drgania mechaniczne pracowników wykorzystujących pojazdy terenowe typu ATV oraz zalecenia do profilaktyki). Koordynator Programu: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy