Definicja (art. 2351 K.p.) Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, ze została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”
Wykaz chorób zawodowych (jest załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. Nr 105, poz. 869) ze zm. (Dz.U. 2012, poz. 662)
Postępowanie w sprawach chorób zawodowych:
- 1) zgłoszenie (art. 235 § 21 K.p.):
- zgłoszenia dokonuje:
- pracodawca zatrudniający pracownika, u którego podejrzewa się chorobę zawodową właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy
- lekarz oraz lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął podejrzenie choroby zawodowej u pracownika, kieruje na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo braku podstaw do jej rozpoznania,
- pracownik lub były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną
- komu zgłaszać (§ 3 ust.1 rozporządzenia):
- właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu
- właściwemu inspektorowi pracy
- w jakiej formie:
- na formularzu określonym w przepisach w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych (Dz.U. 2002 nr 132, poz. 1121) ze zm. (Dz.U. 2012, poz. 663)
- telefonicznie (jest to zgłoszenie dodatkowe, w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika)
- 2) po zakończeniu postępowania mającego na celu ustalenie uszczerbku na zdrowiu lub niezdolności do pracy z związku ze stwierdzoną chorobą zawodową pracownika pracodawca przesyła:
- do Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi oraz
- do właściwego państwowego inspektora sanitarnego (art.235 § 4 i 5 Kp).
zawiadomienie o skutkach choroby zawodowej na formularzu określonym w ww. rozporządzeniu MZ w sprawie dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz.U. 2002 nr 132, poz. 1121) ze zm. (Dz.U. 2012, poz. 663).
- 3) w razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany:
- ustalić przyczyny powstawania choroby zawodowej oraz charakter i rozmiar zagrożenia tą chorobą, działając w porozumieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym
- przystąpić niezwłocznie do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby zawodowej i zastosować inne niezbędne środki zapobiegawcze
- zapewnić realizację zaleceń lekarskich; w tym w razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany, na podstawie orzeczenia lekarskiego, w terminie i na czas określony w tym orzeczeniu, przenieść pracownika do innej pracy nie narażającej go na działanie czynnika, który wywołał te objawy.
- 4) jeżeli przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy przez okres nie przekraczający 6 miesięcy
- 5) pracodawca prowadzi rejestr obejmujący przypadki stwierdzonych chorób zawodowych i podejrzeń o takie choroby (art. 235 § 4 k.p.)
- 6) pracodawca jest obowiązany systematycznie analizować przyczyny chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy i na podstawie wyników tych analiz stosować właściwe środki zapobiegawcze