- Definicja: za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą
(art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, t.j. Dz.U. 2009 nr 167 poz. 1322 ze zm..)
- Postępowanie w razie wypadku (art. 234 § 1 k.p.; rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy Dz.U. nr 105 poz. 870) :
- 1) podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie
- 2) zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym
- 3) zapewnić ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku
- 4) zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom
- Kogo zawiadomić: właściwego inspektora pracy i prokuratora – o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy (art. 234 § 2 k.p.)
- Wymagana dokumentacja:
- protokół powypadkowy
- rejestr wypadków
(art. 234 § 3 k.p.; ww. rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy)
- statystyczna karta wypadku
(Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 stycznia 2009 r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy, (Dz.U. nr 14, poz. 80) ze zm. (Dz.U. 2010 nr 218 poz. 1440)
- karta wypadku przy pracy dla pracowników nie etatowych, zatrudnionych na umowę-zlecenie
(rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia. Dz.U. Nr 236, poz. 1992) ze zm. (Dz.U. 2012, poz. 909)
- Zaświadczenie o stanie zdrowia poszkodowanego - druk N9
- Wniosek do ZUS o odszkodowanie
Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy
(rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy)
- I. Do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku pracodawca ma obowiązek zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający :
- dopuszczenie do tego miejsca osób nie powołanych;
- uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem pozostały wstrzymane
- dokonywanie zmiany położenia maszyn i innych urządzeń technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności)
- II. Kto ustala okoliczności i przyczyny wypadku:
- zespół powypadkowy, który u pracodawców, u których nie działa społeczna inspekcja pracy oraz służba BHP, mogą tworzyć:
- pracodawca oraz specjalista spoza zakładu pracy
- pracodawca lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę albo specjalista spoza zakładu pracy oraz przedstawiciel pracowników przeszkolony w zakresie BHP
- III. Obowiązki zespołu powypadkowego:
- 1) dokonanie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn, innych urządzeń technicznych, urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku
- 2) sporządzenie szkicu lub wykonanie fotografii miejsca wypadku - jeśli jest to konieczne
- 3) wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala
- 4) zebranie informacji dotyczących wypadku od świadków wypadku
- 5) zasięgnięcie opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku
- 6) zebranie innych dowodów dotyczących wypadku
- 7) dokonanie kwalifikacji prawnej wypadku
- 8) określenie wniosków i środków profilaktycznych
- 9) sporządzenie protokołu powypadkowego
- po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku
- nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku
- 10) zapoznanie poszkodowanego z treścią protokołu przed jego zatwierdzeniem, pouczenie poszkodowanego o przysługującym mu prawie do zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole
- IV. Zatwierdzenie i doręczenie protokołu powypadkowego
- Pracodawca zatwierdza protokół powypadkowy nie później niż w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia
- Pracodawca zwraca nie zatwierdzony protokół, jeżeli do treści protokołu zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub członków rodziny zmarłego pracownika albo protokół nie odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu
- Pracodawca zatwierdza protokół i niezwłocznie doręcza go:
- poszkodowanemu lub członkom rodziny zmarłego pracownika
- właściwemu inspektorowi pracy – gdy protokół dotyczy wypadku śmiertelnego, ciężkiego i zbiorowego
- Pracodawca przechowuje przez 10 lat protokół powypadkowy wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową.
- Pracodawca prowadzi rejestr wypadków, który powinien zawierać:
- imię i nazwisko poszkodowanego
- miejsce i datę wypadku
- informacje dotyczące skutków wypadku dla poszkodowanego
- datę sporządzenia protokołu powypadkowego
- stwierdzenie czy wypadek jest wypadkiem przy pracy
- datę przekazania wniosku do ZUS
- liczbę dni niezdolności do pracy
- inne informacje, niebędące danymi osobowymi, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe, w tym wnioski i zalecenia profilaktyczne zespołu powypadkowego
- Statystyczna karta wypadku
- Statystyczną kartę wypadku przy pracy sporządza się (w 2 egzemplarzach) na podstawie zatwierdzonego protokołu powypadkowego, w którym stwierdzono, że wypadek jest wypadkiem przy pracy lub wypadkiem traktowanym na równi z wypadkiem przy pracy.
- Jeden egzemplarz statystycznej karty wypadku przy pracy, z wyjątkiem jej części II (uzupełniającej), pracodawca przekazuje do urzędu statystycznego właściwego dla województwa, na którego terenie znajduje się siedziba pracodawcy, w terminie do 15 dnia roboczego miesiąca następującego po miesiącu, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy.
- Wypełnioną część II statystycznej karty wypadku przy pracy pracodawca przekazuje nie później niż z upływem 6 miesięcy od daty zatwierdzenia protokołu powypadkowego.
- Drugi egzemplarz statystycznej karty wypadku przy pracy pracodawca przechowuje przez 10 lat.