Praca biurowa polega przede wszystkim na wykonywaniu czynności związanych z obsługą komputera czy laptopa, w których bardzo istotną rolę odgrywa narząd wzroku. Pracownicy spędzają obecnie w pomieszczeniach biurowych 8 i więcej godzin dziennie. W związku z tym oświetlenie pomieszczeń, w których znajdują się komputery, powinno zapewnić wykonywanie typowych prac biurowych w sposób efektywny. Przy projektowaniu oświetlenia należy uwzględnić odpowiednią widoczność zadania wzrokowego, ale równie ważna jest dbałość o właściwe oświetlenie całego pomieszczenia. Dlatego nie tylko należy zapewnić prawidłowe (spełniające wymagania normy oświetleniowej [PN-EN 12464-1:2012 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach.]) oświetlenie zadania wzrokowego, ale również zwrócić uwagę na otoczenie świetlne, które musi zagwarantować pracownikom wygodę widzenia, odpowiednią wydolność wzrokową oraz bezpieczeństwo1. Oczywiście oba te aspekty powinny ze sobą współgrać, tak aby stworzyć zarówno stymulujące (pobudzające) warunki do pracy, jak i dobrą widoczność zadania wzrokowego. Jeżeli oświetlenie spełnia również aspekt energooszczędności, to można uznać, że w pomieszczeniu spełnione zostały podstawowe cele oświetleniowe.
W artykule scharakteryzowano pole elektromagnetyczne wytwarzane przez stacjonarne urządzenia komputerowe (komputery osobiste i serwery): monitory ekranowe CRT i LCD oraz jednostki systemowe i współpracujące z nimi urządzenia peryferyjne, takie jak myszki i klawiatury bezprzewodowe, zasilacze stałoprądowe (AC/DC) i zasilacze awaryjne (UPS), okablowanie sieciowe i zasilające elektrycznie. Emitują one pole elektromagnetyczne (o częstotliwości od 50 Hz do pojedynczych GHz).
Wykazano, że zagrożenia elektromagnetyczne w przestrzeni pracy przy wymienionych urządzeniach komputerowych, z uwagi na ich użytkowanie w odległości co najmniej 20 cm od ciała operatora, nie wymagają indywidulanej oceny, aby potwierdzić zgodność poziomu ekspozycji użytkowników z wymaganiami prawa pracy. Prezentowana w artykule ocena pola elektromagnetycznego nie dotyczy innych scenariuszy ekspozycji, takich jak naprawy urządzeń czy eksploatacja sprzętu przenośnego.
W artykule przedstawiono informacje na temat występowania dolegliwości narządu wzroku u osób pracujących z komputerem na stanowiskach o szczególnych wymaganiach percepcyjno-decyzyjnych (kontrolerów ruchu lotniczego, dyspozytorów straży pożarnej czy dyspozytorów przesyłu gazu), wykorzystujących nowoczesne urządzenia informatyczne i komunikacyjne z wyświetlaczem. Opisano czynniki, które mogą wpływać na zwiększenie obciążenia narządu wzroku oraz zasady profilaktyki z punktu widzenia bezpieczeństwa i higieny pracy.
W artykule są przedstawione wybrane wyniki badań dotyczących skutków implementacji dyrektywy 90/270/EWG w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe w Polsce. W badaniach oceniono świadomość pracodawców i pracowników w zakresie wymagań dyrektywy i jej praktycznego przełożenia na występujące warunki pracy, skutki zdrowotne i rachunek ekonomiczny (koszty-korzyści). Dokonana ocena była również podstawą do określenia głównych nieprawidłowości praktycznego wdrożenia dyrektywy.
W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane ze znajomością zasad ergonomii stanowiska komputerowego oraz stosowaniem ich przez pracowników call center w Polsce. Autorzy przekonują, że przekazanie wiedzy teoretycznej na temat organizacji stanowiska komputerowego jest niewystarczające. Szkolenia połączone z interwencją ergonomiczną umożliwiają pracownikowi bardziej efektywne korzystanie ze stanowiska pracy dzięki większej wiedzy ergonomicznej i zdobytym umiejętnościom. Praktyczne pokazanie pracownikowi, jak zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii i zwiększenie umiejętności pracownika w tym zakresie zmniejszają częstość i intensywność występowania dolegliwości.
Postęp naukowo-techniczny ciągle zmienia warunki pracy na stanowiskach komputerowych oraz daje możliwości nowych zastosowań sprzętu komputerowego. W artykule omówione zostały te zmiany w świetle wymagań dyrektywy 90/270/EWG. Przedstawiono także propozycje zmian w zapisach tej dyrektywy.
W artykule zaprezentowano zalecenia dotyczące pracy w pozycji siedzącej i siedzenia. W pierwszej części przedstawiono wymagania dotyczące siedzisk biurowych - ich wymiarów i regulacji. Omówiono też sposoby oceny siedzisk: porównanie parametrów siedziska z wartościami rekomendowanymi, dopasowanie siedziska do wymiarów antropometrycznych człowieka, subiektywną ocenę siedzisk przez osoby badane. W drugiej części podkreślono znaczenie wiedzy i świadomości pracownika oraz przedstawiono zalecenia osób pracujących w pozycji siedzącej pod kątem zapobiegania powstawaniu dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego.
Pierwsze oficjalne rozporządzenie uwzględniające zasady ergonomii oprogramowania obowiązuje w Polsce od 1 grudnia 1998 roku. Wymienia się w nim sześć podstawowych zasad dotyczących sytuacji projektowania, doboru i modernizacji oprogramowania oraz planowania zadań wykonywanych z zastosowaniem ekranu monitora. Czego dotyczą te wymagania i jak je realizować w praktyce - na te pytania staramy się odpowiedzieć w tym artykule.
Nowoczesna praca biurowa wymaga wysokich kwalifikacji merytorycznych, umiejętności posługiwania się nowoczesnym sprzętem komputerowym, nowej organizacji stanowiska pracy. Z tych względów praca biurowa zyskuje nową rangę i wysoki prestiż w rankingu zawodów oraz wymaga dostosowania warunków pracy do jej nowych zadań.